W najbliższym czasie w Żarnowie, przy ulicy Leśnej (na terenie dawnej wsi Tresta Wesoła) Fundacja „Pamięć” w Warszawie prowadzić będzie sondażowe prace poszukiwawcze i ekshumacje szczątków żołnierzy niemieckich, poległych w styczniu 1945 roku i pochowanych w zbiorowej mogile. Miejsce zostało zlokalizowane na podstawie informacji pozyskanych od żyjących świadków tamtych zdarzeń. Znajduje się niedaleko terenu byłego cmentarza żydowskiego (kirkutu). Ilość pogrzebanych w zbiorowej mogile żołnierzy niemieckich jest nieznana. Prace poszukiwawcze w Żarnowie będą prowadzone na podstawie zezwolenia Wojewody Łódzkiego z dnia 25 lutego 2011 roku.
Fundacja „Pamięć” zajmuje się ochroną miejsc pamięci, cmentarzy i grobów ofiar wojen, upowszechnia wiedzę i utrwala tradycję poszanowania miejsc pamięci i grobów (szczególnie wśród młodzieży), rozwija kontakty z krajowymi i zagranicznymi organizacjami o podobnych celach działania, skupia wokół humanitarnych idei Fundacji różne środowiska, a także dostarcza informacji rodzinom ofiar wojen w zakresie ustalenia miejsc pochowania ich bliskich. Fundacja gromadzi i kataloguje informacje o miejscach pamięci, cmentarzach i grobach niemieckich ofiar I i II wojny światowej, prowadzi prace zabezpieczające i konserwatorskie, dotyczące m.in. budowy nowych cmentarzy oraz miejsc pamięci i ich pielęgnacji.
Według źródeł niemieckich, na terytorium Polski zginęło w czasie II wojny światowej ok. 500.000 żołnierzy, a łączna ilość ekshumowanych szczątków żołnierzy niemieckich w latach 1990-2011 wynosi zaledwie 140.000.
Do tej pory ekshumowano szczątki żołnierzy niemieckich z następujących miejscowości w gminie Żarnów (obok – ilość żołnierzy niemieckich):
Tresta Wesoła (obecnie ul. Leśna w Żarnowie) – 30;
Dorobna Wieś (obecnie ul. Piotrkowska w Żarnowie) – 73;
Trojanowice – ok. 100 (w latach 90-tych XX wieku);
Topolice – ok. 100 (w latach 90-tych XX wieku);
Żarnów (ul. Topolowa) – 45;
Myślibórz – 55;
Zdyszewice – 18;
Poręba (obok Diablej Góry) – 14.
Dodać należy, iż z terenu całego powiatu opoczyńskiego w latach 2007-2011 udało się ekshumować ok. 2200 żołnierzy niemieckich, których szczątki zostały pochowane na Cmentarzach Wojennych Żołnierzy Niemieckich w Polesiu koło Puław oraz w Siemianowicach Śląskich. Warto podkreślić, iż nawiązano kontakty z kilkoma rodzinami niemieckimi, których przodkowie polegli w styczniu 1945 roku na Ziemi Opoczyńskiej.
Problem opieki nad grobami żołnierzy niemieckich poległych na terytorium Polski znalazł swe odzwierciedlenie we „Wspólnym Oświadczeniu” Premiera Rządu RP Tadeusza Mazowieckiego i Kanclerza RFN Helmuta Kohla z dnia 14 listopada 1989 roku – dokumencie określającym nową jakość stosunków polsko – niemieckich, prowadzących do porozumienia i pojednania Polaków i Niemców. Zagadnienie grobów żołnierzy niemieckich zostało uwzględnione także w Traktacie między Rzeczpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy podpisanym 17 czerwca 1991 roku. Dla realizacji tych celów powołana została polsko – niemiecka Fundacja „Pamięć”, która rozpoczęła działalność 1 maja 1994 roku w Warszawie. Od lipca 1998 roku sprawami grobów i cmentarzy wojennych w Polsce zajmuje się Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. Przewodniczącym Komisji Polsko – Niemieckiej jest dr hab. Andrzej Krzysztof Kunert, sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa w Warszawie.
Dane kontaktowe:
Fundacja „Pamięć”
ul. Miedziana 3A/2
00-814 Warszawa
Tel. (22) 654-21-61
Fax. (22) 652-12-60
www.fundacjapamiec.pl