W styczniu 2012 roku Oddział w Żarnowie obchodzi 15-lecie swej działalności. Z tej okazji został wręczony i poświęcony sztandar, a spora grupa działaczy i sympatyków otrzymała wyróżnienia i odznaczenia Towarzystwa.
W 1996 roku w Żarnowie powstało najpierw koło terenowe PTTK, a następnie Szkolny Klub Krajoznawczo-Turystyczny PTTK przy Szkole Podstawowej im. Juliana Bartoszewicza, a liczba członków przekroczyła 150 osób. Tym samym spełnione zostały warunki do powołania samodzielnego oddziału, którego zjazd założycielski odbył się w 1997 roku. Już wtedy członkowie PTTK z Żarnowa mogli pochwalić się udziałem w kilku imprezach turystyki pieszej i autokarowej, sesją popularnonaukową „Dzieje Żarnowa”, a także innymi imprezami. Podczas zjazdu wybrano władze, uchwalono statut, wytyczono kierunki działania…. Prezesem zarządu wybrano wówczas Włodzimierza Szafińskiego – inicjatora działalności PTTK w Żarnowie, który pełni tę funkcję nieprzerwanie do dnia dzisiejszego. W 1997 roku powstały nowe SKKT-PTTK w Klewie, Aleksandrowie, Przyłęku, Ciechominie, Dąbrówce, Skotnikach i Sokołowie. Na koniec 1997 r. działało dziewięć kół i klubów, skupiających 384 członków, w tym 292 uczniów. Oddział zaczął organizować własne rajdy, np. Szlakiem Powstania Styczniowego, Szlakiem mjr Henryka Dobrzańskiego „Hubala”, czy wreszcie Rajd Niepodległości, organizowany wspólnie z Oddziałem PTTK w Końskich. Członkowie PTTK uczestniczyli także w rajdach organizowanych przez oddziały w Pabianicach, Końskich, Pionkach, Przysusze, Warce i Łodzi. Od roku 1998 członkowie oddziału uczestniczyli we wszystkich ogólnopolskich zlotach przodowników turystyki pieszej. W 2003 roku organizatorem tego zlotu były oddziały w Żarnowie i Końskich. Z dokumentów źródłowych można obliczyć, że w okresie od 1997 do 2011 roku oddział PTTK w Żarnowie zorganizował ogółem 178 imprez turystyki pieszej, w których wzięło udział 19.073 uczestników w tym 16.168 dzieci i młodzieży szkolnej.
Przy oddziale działa referat weryfikacyjny Odznaki Turystyki Pieszej, który przyznał 938 odznak (744 popularne, 171 brązowych, 22 srebrne i 1 złotą). Wśród najmłodszych turystów pieszych (do dziesiątego roku życia) przyznawane są srebrne i złote „Siedmiomilowe buty”. Oddział posiada liczną kadrę programową, wśród której 12 osób ma uprawnienia przodownika turystyki pieszej.
Od początku organizowane są wyjazdy do Teatru Wielkiego w Łodzi. Ogółem odbyły się 63 razy takie wycieczki (3504 uczestników). W 2001 roku ustanowiona została odznaka promująca sztukę teatralną „Miłośnik teatru”. Odznaka ma trzy stopnie: I stopnia otrzymuje się za udział w pięciu spektaklach (153 posiadaczy), II stopnia w 12 (39 osób) i III stopnia za 30 oglądanych przedstawień (5 osób).
W 1998 roku oddział promował Adama Mickiewicza, włączając się w obchody 200-lecia jego urodzin. Zorganizowane były trzy wycieczki do Radomia, gdzie w Muzeum Okręgowym eksponowana była wystawa „Epoka Pana Tadeusza”. Z okazji Roku Reymontowskiego (2000 rok) oddział zorganizował trzy wyjazdy do Kobiel Wielkich, miejsca urodzenia noblisty. Działaniem w sferze kultury jest również Przegląd Poezji „Krajobrazy polskie”, w trakcie którego uczniowie recytują wiersze sławiące piękno ziemi ojczystej. Dotychczas odbyło się 15 edycji tego przeglądu, a brali w nim udział uczniowie z gmin: Aleksandrów, Białaczów, Paradyż i Żarnów. Od 2002 roku młodzi członkowie PTTK z Żarnowa uczestniczą w Ogólnopolskim Konkursie Krasomówczym. Wielkim sukcesem są pierwsze miejsca w 2007 roku Karoliny Kani i w 2008 roku Karoliny Kupis oraz drugie miejsce w 2002 roku Pauliny Nawrockiej, w 2004 roku Michała Krzymińskiego oraz w 2011 roku Dominiki Karpińskiej.
W pracy z młodzieżą odnotować można jeszcze wiele osiągnięć np. w Ogólnopolskim Młodzieżowym Turnieju Turystyczno-Krajoznawczym drużyna SKKT-PTTK przy Gimnazjum w Żarnowie była najlepsza w województwie łódzkim w latach 2001 i 2002, reprezentując region w finale centralnym w Gdańsku i Biłgoraju. Godne podkreślenia były pierwsze i drugie miejsce w eliminacjach wojewódzkich Ogólnopolskiego Młodzieżowego Konkursu Krajoznawczego „Poznajemy ojcowiznę”. Najlepszymi okazały się Monika Matecka w roku 2000 i Julia Wolska w 2003 roku. Obie zostały laureatkami na szczeblu ogólnopolskim. W roku 2006 Bartosz Kalinowski zwyciężył w ogólnopolskim konkursie plastycznym „Mój kraj”. Wiele wyróżnień zdobyli członkowie oddziału w konkursie „Poznaj swój region”, organizowanym przez PTSM w Piotrkowie Trybunalskim. W latach 2008-2011 szkolne kluby PTTK w Żarnowie, Białaczowie i Przedborzu uzyskały wyróżnienia w eliminacjach wojewódzkich Ogólnopolskiego Konkursu „Na najlepsze szkolne koło krajoznawcze”. Młodzi członkowie ze szkolnych kół PTTK uczestniczyli we wszystkich siedmiu ogólnopolskich zlotach młodzieży PTTK ze środowiska wiejskiego, a dwa pierwsze w 2005 i 2006 roku zorganizował w Przedborzu żarnowski oddział.
W latach 1997-2001 dzieci i młodzież uczestniczyły w organizowanych obozach w ciekawych krajoznawczo regionach Polski. Jednym z preferowanych kierunków były parki narodowe m.in. członkowie oddziału zwiedzili Woliński, Słowiński, Białowieski, Wielkopolski i Wigierski. Byli na Dolnym Śląsku i na Mazurach, w Wielkopolsce i na Pomorzu, poznając najciekawsze atrakcje naszego kraju, zdobywając przy okazji odznaki regionalne. Od 2001 roku oddział nawiązał kontakty z Klubem Słowackich Turystów „Manin” Považská Teplá. Turyści z oddziału wyjeżdżają często na Słowację. W czerwcu przyjeżdżają do nas Słowacy, a od ośmiu lat organizowany jest rajd polsko-słowacki. Od 2008 roku oddział współpracuje z turystami z Ukrainy, a od 2009 roku istnieje koło terenowe we Lwowie, będące jednostką organizacyjną oddziału w Żarnowie. Aktualnie mamy we Lwowie 18 członków PTTK, część z nich uczestniczyła w rajdach pieszych oraz w spływie kajakowym Pilicą w 2011 roku.
Warto wspomnieć o licznych wycieczkach zagranicznych. Od 2001 roku systematycznie umożliwiany jest udział w wyjazdach turystycznych poza granice Polski. Członkowie PTTK w Żarnowie zwiedzili już Czechy, Węgry, Słowację, Litwę, Łotwę, Włochy, Ukrainę, Chorwację i Słowenię, Bułgarię, Grecję, Czarnogórę, Albanię, Danię i Szwecję, Niemcy i Norwegię. W ostatnich latach współpracują z Biurem Podróży PTTK w Rzeszowie, które zorganizowało wycieczki do Rumunii, krajów Beneluksu, Serbii, Lwowa i Francji. Obecnie w przygotowaniu są dwie wycieczki: Słowenia i Chorwacja (w czerwcu 2012 roku) oraz Łotwa i Estonia z wypadem do Helsinek (w lipcu). W 2004 roku ustanowiona została oddziałowa odznaka „Znam kraje Europy”, przyznawana po zwiedzeniu przynajmniej pięciu krajów. Zdobyło ją już około 80 turystów. Oddział w Żarnowie w ramach swej działalności programowej zorganizował dla swych członków w ostatnich latach kilkanaście krótkich wyjazdów, m.in. w Bory Tucholskie, na Podlasie, do Biebrzańskiego i Magurskiego Parku Narodowego. Dużym zainteresowaniem cieszą się wyjazdy na pogranicze polsko-czeskie, tam przy okazji zwiedzania zdobywana jest „Odznaka 111”.
W oddziale wzrasta zainteresowanie turystyką kajakową. W czerwcu 2010 roku zorganizowany został I Żarnowski Spływ Kajakowy „Fascynujące piękno Pilicy”. Wzięło w nim udział 29 uczestników. W czerwcu 2011 roku w spływie kajakowym brało udział 36 osób, w tym 4 ze Lwowa. „Weekend z rybką” w sierpniu 2011 roku zgromadził 35 osób, z których 90% przepłynęło kajakiem jeden z odcinków rzeki Pilicy.
W ciągu 15 lat działalności odbyło się kilka form kształcenia kadr turystycznych. Najpierw w latach 1999 i 2001 wspólnie z muzeami w Opocznie i Piotrkowie Trybunalskim zrealizowane było studium wiedzy o regionie, które ukończyło ponad 60 osób. W ramach współpracy z LZS w Łodzi, żarnowianie uczestniczyli w szkoleniach w Ręcznie w 2009 i 2010 roku. Oddział w Żarnowie jest członkiem Porozumienia Oddziałów PTTK woj. łodzkiego od 1999 roku do chwili obecnej. Od 20 czerwca 2009 roku, czyli od ostatniej Konferencji Regionalnej w Łęczycy, prezesem Rady Porozumienia jest Włodzimierz Szafiński, a oddziałem wiodącym oddział w Żarnowie. Porozumienie Oddziałów PTTK Województwa Łódzkiego było współorganizatorem odbytego w styczniu 2010 roku „Podsumowania roku dzieci i młodzieży w PTTK” oraz eliminacji wojewódzkich ogólnopolskiego Młodzieżowego Konkursu Krajoznawczego „Poznajemy ojcowiznę”. Obydwie imprezy odbyły się przy pomocy Urzędu Gminy w Żarnowie. Członkowie oddziału w Żarnowie brali udział w centralnych zlotach krajoznawców, poczynając od 2001 roku do 2008 roku oraz w ogólnopolskich zlotach kół i oddziałów środowiskowych, w kongresach krajoznawstwa polskiego w roku 2000 w Gnieźnie oraz 2010 roku w Olsztynie.
W ciągu 15 lat działania PTTK w Żarnowie zmieniało swój stan organizacyjny. W styczniu 1997 roku były dwa koła i 153 członków, ale już na koniec tego samego roku dziewięć kół i klubów i 384 członków. Największą ilością członków z opłaconą składką pochwalić się może na koniec 2010 roku – 513 osób, w tym 338 dzieci i młodzież szkolna. Aktualnie oddział liczy 446 członków z opłaconą składką, posiada 16 kół i klubów, działają trzy komisje: piesza, krajoznawcza i ochrony przyrody. 57% członków to dzieci i młodzież szkolna. Działalność oddziału PTTK w Żarnowie okazała się na tyle interesująca dla studentów wyższych uczelni Łodzi i Kielc, że napisali oni jedną pracę licencjacką i trzy magisterskie. Prace Aliny Banaszczyk (2002), Pawła Grzybka (2003), Izabeli Kubiszewskiej (2007) i Małgorzaty Ambroszczyk (2009) uzyskały bardzo dobrą ocenę.
Wyrazem uznania władz państwowych i samorządowych oraz naczelnych władz PTTK były liczne odznaczenia i wyróżnienia działaczy naszego oddziału za długoletnią pracę społeczną w Towarzystwie. Otrzymali oni m.in. Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, krzyże zasługi, medale Komisji Edukacji Narodowej, odznaki honorowe „Zasłużony dla kultury polskiej” i „Za zasługi dla turystyki”, odznaki honorowe PTTK, odznaki „Zasłużony w pracy PTTK wśród młodzieży” i dyplomy.
Działalność organizacji spełnia ważną rolę w lokalnej społeczności, ucząc patriotyzmu, przybliżając rodzimą historię, dając możliwość poznawania naszej małej ojczyzny, kraju i Europy, rozwijając zainteresowania i pasje członków. 15 lat z życia oddziału PTTK w Żarnowie pokazuje jak bogata jest oferta skierowana do dzieci, młodzieży i dorosłych, jaką ma solidną podbudowę, a wielokierunkowość działania i sukcesy członków mogą zaskakiwać tych, którym się wydaje, że w społeczności wiejskiej trudno wybić się i zaistnieć. A jednak żarnowski PTTK z grupą działaczy społecznych wielokrotnie dał świadectwo ogromnego zaangażowania i kreatywności, co było z pewnością kluczem do sukcesów i szeroko pojętej działalności oddziału.Dziękujemy Państwu Grażynie i Włodzimierzowi Szafińskim za bardzo intensywną działalność turystyczną w PTTK i wspaniałe promowanie gminy Żarnów.
