Zmiana tablicy pamiątkowej w Kwaterze 25 pp AK w Żarnowie

Dodano: sobota, 26 listopada 2011

Odwiedzający cmentarz parafialny w Żarnowie w okresie przed dniem 1 listopada b.r. dostrzegli istotną zmianę. Na jakiś czas zniknęła pamiątkowa tablica, znajdująca się po prawej stronie kwatery 25 pułku piechoty Armii Krajowej. Domysłów wówczas było bardzo dużo, przypuszczano nawet, iż ktoś ukradł wartościową granitową płytę, zwłaszcza, że ostatnio zdarzały się kradzieże na cmentarzu. Tymczasem to nie była prawda, tablicę zdemontowano po to, by dokonać rekonstrukcji napisu. Pierwotna tablica została ufundowana w 1998 roku przez Towarzystwo Przyjaciół Żarnowa, a inicjatywę wspierały władze gminy Żarnów i grupa kombatantów z ówczesnym ppłk Kazimierzem „Bończą” Załęskim na czele. Treść stojącej pionowo tablicy miała być identyczna z napisami umieszczonymi na poziomej płycie, leżącej w głębi kwatery. Jednak przed kilkudziesięciu laty tę płytę wykonano z błędem, który nieświadomie powielono, przygotowując granitową płytę – zamiast nazwiska „Pawlik” umieszczono nazwisko „Gawlik”. O zmianę napisu prosiły zamieszkałe w Warszawie siostry poległego partyzanta Józefa Pawlika ps. „Piorun”. Panie Janina Sienkiewicz – Kozłowska i Rozalia Pawlik – Gołębiowska (obydwie są emerytowanymi lekarzami medycyny) kilkukrotnie były w Żarnowie i nie mogły się pogodzić z faktem, iż ich poległy brat leży pod zmienionym nazwiskiem.

Aby móc pracę wykonać właściwie, zeszlifowano całą tablicę i zaprojektowano komputerowo treść wszystkich zapisów. Uznano, iż należało zamiast inicjałów podać imiona i nazwiska wszystkich poległych żołnierzy 25 pp AK, a także pełne dane osobowe i pseudonimy ich dowódców. Oczywiście podano właściwe dane młodego partyzanta Józefa Pawlika, który przez długie lata spoczywał pod innym nazwiskiem. Zmiana napisu odbyła się z inicjatywy władz samorządowych gminy Żarnów.

 

W 1998 roku tablicę wykonywał zakład kamieniarski Anny i Zbigniewa Kmiecików w Żarnowie. Zmiany dokonano w tym samym zakładzie. Efekt przeszedł najśmielsze oczekiwania. Na 1 listopada 2011 roku tablica była gotowa i można ją podziwiać z nowym, o wiele bardziej czytelnym napisem. Dziękujemy Państwu Annie i Zbigniewowi Kmiecikom za tę pracę, a rodzinę Jozefa Pawlika, 17-letniego partyzanta z Warszawy, łącznika por. Kazimierza Bończy „Załęskiego” z bitwy pod Diablą Górą – bardzo serdecznie przepraszamy. Warto przypomnieć, iż st. strz. Józef Pawlik ps. „Piorun” zginął śmiercią bohaterską w bitwie pod Białym Ługiem w dniu 27 października 1944 roku, a jego prochy zostały ekshumowane z pola bitwy w 1945 roku i pochowane we wspólnej kwaterze partyzanckiej w Żarnowie.

Powyżej znajdują się zdjęcia obydwu tablic pamiątkowych oraz fotografia płyty w głębi kwatery.  Ta poprzednia – z 1998 roku, zawierała również herb Żarnowa. Na tej współczesnej (z 2011 roku) zrezygnowano z tego motywu zdobniczego, choć umieszczono daty 1998 i 2011.

  

W centralnej części Kwatery 25 pułku piechoty Armii Krajowej w Żarnowie znajduje się grób gen. Kazimierza „Bończy” Załęskiego (1919-2009). W 2010 roku w zakładzie kamieniarskim Państwa Anny i Zbigniewa Kmiecików została wykonana płyta nagrobna, której zdjęcie zamieszczamy poniżej. Ufundował ją bratanek generała – architekt Janusz Górczyński, zamieszkały na stale w Szwecji. Kwatera żołnierzy 25 pp AK i grób gen. „Bończy” w Żarnowie są stale odwiedzane przez kombatantów, harcerzy i młodzież szkolną. To miejsce w sposób szczególny podkreśla znaczenie Żarnowa w okresie II wojny światowej i wkład miejscowej ludności w upamiętnianie martyrologii i męczeństwa polskiego narodu w okresie powojennym i współcześnie. Zachęcamy do odwiedzin żarnowskiej nekropolii po to, by poznawać fascynującą historię tej ziemi, która w latach II wojny światowej przez żołnierzy AK była określana mianem „Partyzanckiego Królestwa”.